- 2020-10-21 06:38:29
- ព័ត៌មាន
៦ចំណុចនេះ អានហើយ អ្នកបន្ទោបង់ផ្ដេសផ្ដាស នឹងផ្លាស់ប្ដូរទម្លាប់
- 2020-10-21 06:38:29
- ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0
៦ចំណុចនេះ អានហើយ អ្នកបន្ទោបង់ផ្ដេសផ្ដាស នឹងផ្លាស់ប្ដូរទម្លាប់
ចន្លោះមិនឃើញ
តើអ្នកដឹងទេថា ការបន្ទោបង់មិនត្រឹមត្រូវនឹងប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? ការបន្ទោបង់មិនត្រឹមត្រូវ ឬការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់បញ្ហាសុខភាព បរិស្ថាន និងសេដ្ឋកិច្ច។ ឥទ្ធិពលដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពនោះ ព្រោះតែ លាមកជាប្រភពមេរោគ ដែលនៅក្នុងលាមកមនុស្សម្នាក់ៗបន្ទោបង់ មានទម្ងន់ប្រហែល៣ខាំ ក្នុងនោះលាមក ១ក្រាមផ្ទុក ទៅដោយវីរុសចំនួន ១០លាន, ប៉ារ៉ាសិតចំនួន១ពាន់, បាក់តេរីចំនួន ១លាន និង ព្រូន១០០។
ផ្អែកតាមការសិក្សាឯកសារចេញផ្សាយរួមមួយដែលមាន ៥អង្គភាព គឺក្រសួងអភិវឌ្ឈន៍ជនបទ, Wash Journalis Network, ក្លិបអ្នកកាសែតកម្ពុជា Australian Aid និង WaterAid បានឲ្យដឹងថា ប្រសិនបើការបន្ទោបង់ក្រៅបង្គន់ គឺអាចបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលឲ្យមេរោគរស់នឹងកើតឡើងកាន់តែច្រើននៅក្នុងបរិស្ថាន ដែលជាប្រភព នៃការបង្កជំងឺឆ្លងគ្រប់ប្រភេទដ៏មានគ្រោះថ្នាក់បំផុតសម្រាប់មនុស្ស។
ផលប៉ះពាល់ពីការបន្ទោបង់ក្រៅបង្គន់ អាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់រហូតដល់៦ចំណុច ដូចការរៀបរាប់ខាងក្រោមនេះ៖
១. ជំងឺរាក ៖ តាមការប៉ានស្មានរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ក្នុងពិភពលោកជំងឺរាក បានសម្លាប់មនុស្សប្រមាណ២,២ លាននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដោយក្នុងនោះភាគច្រើនជាកុមារនៅកម្ពុជា ២០ភាគរយ ។ នៃមូលហេតុស្លាប់របស់កុមារអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំគឺបណ្តាលមកពីជំងឺរាក។ ចំនួន ៨៨% នៃជំងឺរាក គឺបណ្តាលមកពី កង្វះអនាម័យបរិស្ថាន និងការប្រតិបត្តិអនាម័យផ្ទាល់ខ្លួនមិនបានល្អ រួមនឹងការហូបទឹកមិនមានសុវត្ថិភាព។ តួលេខនេះ ផ្អែកតាមរបាយការណ៍របស់ UNCEF ២០១២។
២. ជំងឺដង្កូវព្រូន ៖ ក្រៅពីជំងឺរាក ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលនិងកង្វះអនាម័យផ្នែកចំណីអាហារ បាន បង្កឲ្យមានជំងឺដង្កូវព្រូនជាច្រើនប្រភេទដល់មនុស្សគ្រប់វ័យ ជាពិសេសកុមារ រួមមានដូចជាព្រូនសំប៉ែត ព្រូនចង្កឹះ អៀន និងព្រូនទំពក់។
៣. ជំងឺសើស្បែក និងជំងឺផ្លូវដង្ហើម ៖ កង្វះអនាម័យខ្លួនប្រាណ ការពុំលាងសម្អាតដៃជាមួយសាប៊ូ ក៏ជាមូល ហេតុសំខាន់អាចបង្កឱ្យមានជំងឺសើស្បែក ជំងឺផ្លូវដង្ហើម ដូចជាជំងឺឆ្លងផ្សេងៗដល់មនុស្សគ្រប់វ័យផងដែរ។
៤. ជំងឺក្រិន ៖ មានភស្តុតាងកាន់តែច្រើនដែលផ្សារភ្ជាប់ការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលទៅនឹងសុខភាពមិនល្អរបស់ កុមារ តាមរយៈយន្តការយ៉ាងហោចណាស់ពីរ។ យន្តការទី១ ដែលគេស្គាល់ច្រើនជាងគេគឺជំងឺរាគ ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគ ក្នុងលាមកបានឆ្លងចូលទៅក្នុងខ្លួនកុមារតាមរយៈការបរិភោគនិងផឹកទឹកមិនស្អាត។ ទី២ ដែលគេទើបតែនឹងសិក្សាឃើញនា ពេលថ្មីៗនេះ គឺភាពមិនប្រក្រតីនៃពោះវៀនដែលបណ្តាលមកពីការប៉ះពាល់នឹងលាមកជាប្រចាំ និងចម្លងចូលទៅក្នុងខ្លួន មនុស្សតាមផ្លូវចម្លងមេរោគផ្សេងៗ។ ស្ថានភាពនេះ ហៅថា រោគពោះវៀនបរិស្ថាន (Environmental Enteropathy) ដែល រារាំងការស្រូបយកចំណីអាហារចិញ្ចឹមរាងកាយ សូម្បីតែកុមារមិនមានជំងឺរាក ឬអាការៈឈឺក៏ដោយ។ តួលេខនេះផ្អែកតាមរបាយការណ៍របស់ WSP ២០១៣ ការបង្កើនអនាម័យជនបទ។
៥. ផលប៉ះពាល់ផ្នែកបរិស្ថាន៖ ក្នុង១ថ្ងៃៗ លាមកប្រមាណជាង ២៣៤ តោននិងទឹកនោមប្រមាណ ២៣០០ ម៉ែត្រគូបបានហូរចូលទៅក្នុងប្រភព ទឹកស្អាតសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ ត្រីជាច្រើនអាចត្រូវពុលស្លាប់ដោយសារទឹកមិនស្អាតដែលមានលាមកបានហូរចូល។
៦. ផលប៉ះពាល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច សរុបខាតបង់ប្រមាណ ៤៤៨លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ៖