- 2019-06-03 07:56:12
- ការអប់រំ
គន្លឹះធ្វើឲ្យមានការពិចារណាបានត្រឹមត្រូវ
- 2019-06-03 07:56:12
- ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0
គន្លឹះធ្វើឲ្យមានការពិចារណាបានត្រឹមត្រូវ
ចន្លោះមិនឃើញ
ការគិតគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ គឺជាដំណើរការគំនិតអំពីរឿងជាក់លាក់ណាមួយ ក្នុងពេលជាក់លាក់មួយ ដោយមានហេតុផលច្បាស់លាស់។ ជាទូទៅការគិតបានសព្វជ្រុងជ្រោយ និងស៊ីជម្រៅតែងឈរលើដំណាក់កាលពីរជាចាំបាច់។ ដំណាក់កាលនីមួយៗមានទំនាក់ទំនងគ្នាទៅតាមលំដាប់លំដោយ ហើយតោងព្យាយាមអនុវត្តឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនរហូតក្លាយទៅជាទម្លាប់ និងមានភាពស្ទាត់ជំនាញ។
ខាងក្រោមនេះជាដំណាក់កាលនីមួយៗ និងកត្តារួមផ្សំតូចៗជាច្រើនទៀតដែលត្រូវសិក្សា។
ជំហានដំបូងត្រូវមានមូលដ្ឋានគ្រឹះចំណេះដឹងមួយចំនួន៖
១-ស្វែងយល់ពីទ្រឹស្ដីហេតុ និងផល
ពិចារណាតាមបែបអនុលោម គឺស្វែងយល់ពីព្រឹត្តិការណ៍ ឬកត្តាដែលអាចនាំឲ្យលេចចេញជាផលវិបាកណាមួយ។ គេវិភាគលើកត្តាតូចៗ ដែលកំពុងកើតមាន ដោយព្យាករណ៍ពីលទ្ធផលរបស់វានាអនាគត។
ពិចារណាតាមបែបបដិលោម គឺស្វែងយល់ ឬស្រាវជ្រាវរកឫសគល់ ដើមហេតុដែលនាំឲ្យកើតមានផលវិបាក។ ត្រង់នេះគេយកលទ្ធផលមកវិភាគវែកញែកឲ្យដាច់ចេញពីគ្នាដោយឡែកៗ ទើបរកឃើញដើមហេតុ។
២-រៀនសង្កេតឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ
-សង្កេតដោយផ្ទាល់ គឺប្រើវិញ្ញាណទាំង៥ដើម្បីសង្កេត និងចំណាំ។
-សង្កេតដោយប្រយោល គឺពឹងពាក់លើបទពិសោធន៍ ដែលគេបានចងក្រង ឬសរសេរទុក។ ការសង្កេតទាំងពីរ គឺមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាចាំបាច់ ដើម្បីបង្កើតបានជាសមត្ថកម្មមួយឲ្យយើងសិក្សា។
៣-ស្ដាប់គំនិតយោបល់ និងអានសៀវភៅឲ្យបានច្រើន
ការស្ដាប់គំនិតយោបល់ និងអានសៀវភៅគឺមានគុណសម្បត្តិច្រើនយ៉ាង ប៉ុន្តែនៅក្នុងករណីនេះ មានចំណុចបីសំខាន់ៗ៖
-បង្កើនគំនិតថ្មី ដែលវិជ្ជមាន គំនិតដែលទទួលបានពីការស្ដាប់ និងការអាន។
-រក្សាគំនិតចាស់ ដែលវិជ្ជមាន គំនិតចាស់ ដែលធ្លាប់គិតឃើញកន្លងមក។
សំយោគគំនិតនីមួយ ដើម្បីបង្កើតជាគំនិតថ្មីមួយផ្សេងទៀត ត្រង់នេះបានន័យថា គេឲ្យយើងចេះយកគំនិតចាស់ និងថ្មី ឬគំនិតផ្សេងៗ មករួមបញ្ចូលគ្នាដើម្បីបង្កើតទៅជាគំនិតថ្មី ដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហាថ្មីបានកាន់តែប្រសើរ។
៤ រៀនវិភាគលើចំណុចវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន
ជាធម្មតាបញ្ហាដែលកើតឡើង សកម្មភាពដែលមនុស្សសម្ដែងចេញ ទាំងកាយ វាចា និងចិត្តតែងឲ្យផលជាពីរផ្នែកគឺ ផលល្អ និងអាក្រក់។ ដូច្នេះទាមទារឲ្យមនុស្សចេះពិចារណា ថ្លឹងថ្លែងឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
-វិបាកជាវិជ្ជមាន
-វិបាកជាអវិជ្ជមាន
-ថ្លឹងថ្លែងពីទម្ងន់ នៃវិបាកទាំងពីរ
៥ រៀនទទួលយកនូវបញ្ហា ដែលកើតឡើង
-តាំងចិត្តឲ្យស្ងប់ កុំច្របូកច្របល់ កុំភិតភ័យ កុំត្រេកអរពេក កុំអន់ចិត្តខ្លាំងពេក វាមិនដល់ស្លាប់ទេ ទោះបីស្លាប់ក៏ស្លាប់ដោយចិត្តស្ងប់ដែរ។
-ទទួលយក ត្រូវទទួលយកនូវបញ្ហា ការលំបាក អ្វីដែលវាកើតឡើងហើយ ព្រោះវាមានហេតុ បច្ច័យរបស់វា។
-មិនទោមនស្ស កុំខឹងក្រោធ មិនសុខចិត្ត ព្រោះវាធ្វើឲ្យបញ្ញាយើងខ្សោយគិតមិនបានលឿន និងគិតខ្លី មិនបានវែងឆ្ងាយ។
អ្វីៗនឹងដោះស្រាយចេញ និងបានធូរស្រាលមកវិញ បន្ទាប់ពីអ្នកចោទសំណួរងាយៗទាំង៦ដែលមានរៀបរាប់នៅខាងក្រោម។
ជំហានបន្ទាប់ត្រូវឆ្លើយសំណួរទាំង៦៖
១-នរណាជាអ្នកនិយាយ?
-អ្នកស្គាល់គ្នា
-មនុស្សមានកេរឈ្មោះល្បី
-អាជ្ញាធរ ឬមន្ត្រីជំនាញ
-គួរតែខ្វល់ចំពោះអ្នកនិយាយនោះទេ?
២-តើគេនិយាយអ្វី?
-តើគេនិយាយការពិតប៉ុន្មានភាគរយ គំនិតផ្ទាល់ខ្លួនប៉ុន្មានភាគរយ?
-តើគេនិយាយការពិតទាំងអស់?
-គ្រាន់តែនិយាយព្រលយចោលទេ?
៣-និយាយនៅកន្លែងណា?
-តើជាសាធារណៈ ឬតែបុគ្គលម្នាក់
-តើភាគីម្ខាងទៀតមានឱកាសនិយាយដែរទេ?
៤-តើគេនិយាយពេលណា?
មុនពេល បន្ទាប់ពី ឬក្នុងពេលសំខាន់ ឬកម្មវិធីសំខាន់
៥-ហេតុអីបានជាគេនិយាយ?
-ពន្យល់ពីគំនិតផ្ទាល់ខ្លួន
-ព្យាយាមធ្វើឲ្យនរណាម្នាក់មើលឃើញចំណុចល្អ ឬអាក្រក់
៦-តើគេនិយាយដោយរបៀបណា?
-សប្បាយ កើតទុក្ខ ខឹង?
-យកចិត្តទុកដាក់ ឬមិនសូវខ្វល់?
-តើបានសរសេរ ឬគ្រាន់តែនិយាយចោលទេ?
-យល់ ឬអត់?
អ្នកដែលមានការពិចារណាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអាច៖
១-យល់ពីទំនាក់ទំនងរវាងគំនិត និងគំនិត
២-មានហេតុផលច្បាស់លាស់
៣-កំណត់ភាពមិនស៊ីចង្វាក់ និងកំហុសបានជាក់លាក់
៤-ដោះស្រាយបញ្ហាតាមរបៀបជាប្រព័ន្ធ
៥-វិនិច្ឆ័យបានត្រឹមត្រូវ និងទាន់សភាពការណ៍
